(4) Ut raadsel fan'e ferdwenen letters en die ferhipte slupende infloëd fan ut Harlingers

Su sêge je ut in ut Franekers:
'R bin' in Franeker goe'ns dy't op syn Hallinges oek sêge. Mar echte Franekes sêge ok!

En je skrive:
Der binne in Franeker goëdens dy't op syn Harlingers oek sêge. Maar echte Franekers sêge ok!

Búfr, weet búfr ok de kòste weg naar ut Sprondsje?
Buurfou, weet buurfrou ok de kòrtste weg naar ut Spoarrondsje?
(Spoarrondsje/Spoarsingel: A.M. van Schurmansingel + Stationsweg)

Kampioenen
Franekers binne kampioen in ut furt (sêg maar: fut) laten van letters en ut lyfste de r, de t en de d, maar ok wel andere.
Klaas Miedema skreef over syn ontdekkingstòcht (sêg maar: ondekkingstòcht) in ut Geuzengat (sêg maar Geuzegat; je sêge, en skrive selfs, ok Walegat):
de enige gang die‘k vonnen he wa de uutgang.
Un prachtig foarbeeld fan furtlaten in'e spreektaal.
At je ut skrive moesten, dan wurdde (sêg maar: wudde of wurre) ut:
de enige gang dy't ik fonnen hew was de útgang.

Geen watsys an't begin
An't begin fan un woard en fan un lettergreep wurdt selden un v brúkt. Ok geen z. Feul te soft. Dus fonnen, ferkeard, foar, self, see, saken, fersekering, fersorging, opsoeke.

Kin't skele ju
Ik hew ut hier al earder skreven:
Elkeneen skriift su't er dinkt dat ut mut. En elkeneen begrypt mekaar. Dus geen probleem; mooi houe su.
Dat is ok ut mooie fan disse site. Nyt dinke: skriif ik ut wel goed? Maar gewoan dyn eigen Franekers bruke.
Met disse stukjes set ik wat puntsjes op'e i. Pik der wat fan op... of nyt.
Kin't skele ju. At we ut Franekers maar levend houe.

Maar geen Harlingers!
At ut maar nyt half Harlingers is. ;-).
Want echte Franekers hewwe "soanen". Harlingers hewwe "seunen".
"Seun" bruke je in ut Franekers at je de naam fan un jonge nyt kinne of at ut je soan just nyt is: Hé seun, wat mutst (sêg maar: must) dêr in myn appelboom?
En echte Franekers "kenne" en "kanne" nyt. Se "kinne" alleen maar.
En se "salle" ok nyt. Se "sille".

Dinkst derom?