maandag 31 maart 2014

(9) Aksentdakjes

AKSENTDAKJES IN UT FRANEKERS
Gôjn, nou't jou ut sêge... Wat lêge dêr un soat Hollâners foar de brûge.
De lange ò, de lange è, de lange à, de lange ù en de lange i. Allenug de (Stads-)Frizen hewwe ut foarrecht fan ut gebrúk fan disse bisondere klanken. Un Hollâner krijt ut nyt út syn môn. Ja, na veul oefenen en un paar slukjes... Dan wil ut nog wel us lukke.
Oh ja, "Wat ligt dat kind te blèren.". Dat komt in de buurt fan "Must dat kyn even delbêde."
Dus lui, wees der wiis met en hou de dakjes (accent circonflexe in "suver Nederlâns") in ere.
Want dy dakjes bruke wij Franekers konsekwent om sukke lange klanken te skriven.

Bij ut ferlengen fan dit soart woarden ontstaat un korte klank en krije je dus:
lân - lannen (dus ok: hân - hannen)
bêd - bedden (dus ok: sêg - segge)
hôn - honnen (dus ok: fôn - fonnen)
brûg(e) - bruggen

De lange ì as klank komt allenug foar in un sloaten lettergreep foar un -n-
mîns
wInst
temînsten

Feul Franekers hore hier un ee en skrive:
meens
weenst
temeensten

Beide skriifwizen binne legitym.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten